Zevenhuizen in het Westerkwartier is een ruim lintdorp met ongeveer 2 800 inwoners, omgeven door veen, vennen en weidegrond.
Ontstaan en naam
Zevenhuizen is een dorp in de gemeente Westerkwartier, ten zuiden van Leek, ontstaan in wat vroeger een uitgestrekt hoogveengebied was. Eeuwenlang was hier geen dorp, alleen veen. De naam verwijst naar de oorspronkelijke zeven hoeven langs de oude weg naar Leek; in het dorpswapen zijn de zeven huisjes nog steeds terug te zien.
Geschiedenis
Aanvankelijk werd het veen op kleine schaal afgegraven door boeren uit Vredewold (met Tolbert als hoofdplaats). Na de komst van de familie Van Ewsum op landgoed Nienoord werd de vervening grootschaliger aangepakt en ontstond een typisch veenkoloniale structuur met wijken (kanalen) en zandewegen, die nu verhard zijn.
Op 11 juni 1833 woedde een grote veenbrand tussen De Wilp en Leek, waarbij een groot deel van het gebied rond Zevenhuizen in vlammen opging. Meer dan 60 huizen werden verwoest, vier mensen kwamen om en een enorme hoeveelheid turf ging verloren. Werkloze veenarbeiders konden later aan de slag bij de aanleg van het Commissiebos, waarvan de naam in het dorp nog in een straat is terug te vinden.
In 1835 werd Zevenhuizen een kerkdorp: de hervormde kerk werd toen gebouwd, met een klok die afkomstig was uit Oudeschoot in Friesland. Rond 1850 stonden er al ruim 400 huizen en telde het dorp ongeveer 2.600 inwoners. In 1893 kwam er een verharde weg tussen Leek en Zevenhuizen, waarmee het dorp uit zijn isolement werd gehaald.
Wonen en voorzieningen
Zevenhuizen groeide uit tot een agrarisch dorp met een stevig verenigingsleven. De historische molen Fortuna, basisschool, sporthal en dorpshuis vormen belangrijke ankerpunten in het dorp. Nieuwe woonerven en uitbreidingswijken bieden ruimte aan gezinnen die landelijk willen wonen, maar toch dichtbij voorzieningen in Leek en Marum willen blijven.
Dorpsleven en herinnering
Op het kerkhof staat een monument ter nagedachtenis aan slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. In 2000 bezocht de Engelsman Leicester G. Smith het graf van zijn omgekomen vriend Gordon D. Hudson, als persoonlijk eerbetoon. Het dorp onderhoudt deze herinneringen zorgvuldig, wat past bij het hechte en betrokken dorpskarakter.
Natuur en recreatie
Vanuit Zevenhuizen ben je snel in het groen. Fietsers rijden zo richting het Leekstermeergebied om te varen, kanoën of picknicken langs het water. In de omgeving liggen bovendien bossen en landgoederen rond Nienoord en rustige polderwegen richting De Wilp en Marum, die uitnodigen tot wandelen en fietsen.
Bereikbaarheid
Zevenhuizen ligt gunstig ten opzichte van de A7 en is via Leek goed verbonden met Groningen, Drachten en Heerenveen. Met de fiets zijn Leek, De Wilp en Boerakker snel bereikbaar, waar aanvullende winkels, scholen en OV-aansluitingen te vinden zijn.